Yeni sayfanın başlığı

Gelelim konumuza, şimdi yazıyı aynen aktarıyorum:

“Türkiye topraklarının üstü gibi altı da zengin hazinelerle, payansız servetlerle doludur. İki saır evveline kadar dünyada detavül eden altın ve gümüşün çoğu bu topraklarda çıkmıştı. Bu madenlere Türkün alın teri karışmıştı. En zengin bakır madeni bizdedir. Maden kömürü damarlarımız yurdun iktisadiyatına parlak bir istikbal vaadediyor. Petrollerimiz henüz yedi kat yerin karanlığında çöreklenmiş yatıyor. Krom, tütya, kurşun, simli kurşun, manganez, demir, zımpare, platin, linyit, pırit, cinko, boksit, barit, akr, kehribar gibi madenlerimiz de çok zengindir. Bunlar biliniyordu. Biz topraklarımızda, şimdiye kadar bilinmeyen fevkalade kıymetli iki madenin daha bulunduğunu bu sütunlarda geniş muhite ve dünyaya ilan ediyoruz:
Zümrüt ve yeşim taşı madenleri…
Evet dünyanın en zengin zümrüt madeni bizdedir.Topkapı sarayının Defterhane hazinesinde padişahların mühürleri ile mühürlü olarak cumhuriyet devrine kadar gelen ve bayrak gibi mukaddes tutulan defterlerden artakalanlar Başbakanlık arşivine devredilmişti. Burada 438 tapu sıra numarasına kaydedilen, Kanuni’nin veziriazamı Pojagalı Frenk İBrahim Paşanın Sadrazamlığı zamanında yapılan bu Anadolu eyaleti tahrir defterinin 20.inci sayfasından öğrendiğimize göre Sivrihisarda Padişahın haslarından zengin bir zümrüt madeni vardı. Bu maden Osmanlıların Mısırın saidinde (1) ve Habeş sınırları üzerinde işlettikleri zümrüt madeninden çok zengin idi. Tahminlere göre saraydaki zümrütlerin bir çoğu buradan çıkarılmıştı.

Yeşim de zümrüt kadar kıymetli bir maddedir. Başbakanlık arşivinde 58 numaralı Mühime defterinin 172 sıra numarasında kayıtlı 7 cumadel ahire 993 tarihinde Üçüncü Sultan Murat tarafından Aksaray Kadısına yazılan bir hüküm Tokat yakınındaki Araz köyünde Yeşim taşı bulunduğunu öğretmektedir. Üçüncü Murat zamanında buradan İstanbula saraya bir çok yeşim getirildiği anlaşılmaktadır. ”

------------------
Bîcâde, Farsça bir isim olup, “kehribar gibi saman çöpünü kendine çeken, yakuttan daha az değerli bir taş”400dır. Devellioğlu, bu taş için mercan diyen lûgatların olduğunu söyler. Edebiyatımızda sevgilinin kırmızı dudağı yerine kullanılır.

Benefşe Taşı Balhaş, benefş, becâd, akîk ve bunlara benzer kızıl, kırmızı taşların her birinin maddeleri, madenlerinde yakut olmaya müsaitlerdir. Fakat birtakım engeller yüzünden bu taşlar yakut olamamışlardır396.

 

Benefşe Taşı Elde Edilidiği Yerler

Benefşe Taşı, yakut ve la’l gibi kırmızı renkli bir taştır. Tigâşî, Serendib adasının kırk fersah ötesinde bulunan büyük Bashiran adasında kimsenin çıkmadığı büyük bir dağda yakut, elmas ve Benefşe Taşı olduğunu söyler397.

Benefşe Taşı  Çeşitleri, Renkleri ve İsimleri

Belinas, Benefşe Taşıyi dört çeşide ayırır. Mâ-zebnî, birinci çeşittir. Bu çeşit Benefşe Taşı, diğer çeşitlerinden iyi ve değerlidir. Rivayete göre mâ-zebnî, kendi hal dilince cevher alıp satanlara: “Rengim, suyum, parıltım, arılığım, şeklim, görünüşüm, bütün sıfatlarım tıpkı yakut gibidir. Suçum nedir ve neden yakutu benden çok tercih edersiniz ve çok pahalıya alıp satarsınız?” diye sitem edermiş. Şemsü’r-rutabâ, ikinci çeşittir. Bunun kızıllığı mâ-zebnînin kızıllığından yoğundur. Behîmî, üçüncü çeşittir. Karamsı bir Benefşe Taşıdir. Üzerinde az kızıllık meydana gelmiştir. Bakana maviye çalan tavusî bir renk gözükür. Esbâdestî, dördüncü çeşittir. Rengi açık sarıdır398.

Benefşe Taşı, çeşitleriyle la’le benzer; fakat la’lin rengi açık, berrak ve şeffaftır. Hiçbir şekilde içinde bulanıklık ve siyahlık yoktur. Benefşe Taşıde donukluk ve bulanıklık olur.

Benefşe Taşı Faydaları

Tifâşî, burundan kan akarsa esbâdestîyi baştan aşağı asıp, taşı iki kaşın arasında bekletmeyi tavsiye eder. Böylece kan diner ve bir daha akmaz, der399.

Bîcâde, Farsça bir isim olup, “kehribar gibi saman çöpünü kendine çeken, yakuttan daha az değerli bir taş”400dır. Devellioğlu, bu taş için mercan diyen lûgatların olduğunu söyler. Edebiyatımızda sevgilinin kırmızı dudağı yerine kullanılır.

Gamze-i hûn-rîzden bir katre düşse kânına

Görinür mercân gibi her dâne-i bî-câde sürh (Sâbit/Karacan, 1991: 378)

Benefşe Taşı

Leylak renkli değerli bir taş olan taaffeite taşı, Richard Taaffe tarafından bulunmuştur. Magnezyum, alüminyum ve berilyumdan oluşur. Elmastan daha nadir olarak bulunan bu taşın gramı ise 20.000 Dolar'dır.